• De Europese Centrale Bank heeft zijn rentetarieven dit jaar een aantal keer verhoogd. Op de kapitaalmarkt en de hypotheekmarkt stijgen rentes eveneens.
  • Maar veel banken in Nederland houden variabele spaarrentes op vrij opneembare rekeningen nog altijd op nul procent.
  • Business Insider vroeg aan vijf banken waarom ze de variabele spaarrente op nul procent houden. En of dat binnenkort verandert.
  • Lees ook: Spaarrentes beginnen mondjesmaat te stijgen na renteverhogingen van ECB: gat met inflatie blijft groot

Voor veel rentes geldt dat er na een lange periode van rentedalingen een trendbreuk is geweest in 2022. Zo heeft de Europese Centrale Bank (ECB) zijn rentetarieven dit jaar al twee keer fors verhoogd. Ook stijgen rentes op kapitaalmarkten en zijn hypotheekrentes dit jaar fors geklommen. Er is echter een belangrijke uitzondering: veel spaarrentes op vrij opneembare rekeningen liggen nog rond de nul procent.

De lage spaarrente doet veel pijn, nu de inflatie tot ruim boven de 10 procent is gestegen en de koopkracht van spaargeld hard achteruit holt.

Uit een overzicht van de site spaarinformatie.nl blijkt dat ING, ABN AMRO, Triodos Bank, Knab, Credit Europe Bank, Rabobank, SNS Bank, ASN Bank, Regiobank en Garantibank voor vrij opneembare (internet)rekeningen allemaal nog een rente van 0,00 procent tot 0,01 procent hanteren.

Eén van de argumenten voor de lage spaarrente was lange tijd dat de Europese Centrale Bank een negatieve rente rekende, als banken zelf spaargeld parkeerden bij de ECB. De zogenoemde depositorente van de ECB stond sinds 2019 op minus 0,5 procent. Maar die rente is afgelopen juli en september fors verhoogd en staat inmiddels op 0,75 procent.

Daarnaast is ook te zien dat banken die enerzijds spaargeld beheren en anderzijds geld uitlenen voor hypotheekleningen, hun hypotheekrentes flink hebben verhoogd. Zo is de gemiddelde hypotheekrente voor hypotheekrentes met rentevaste perioden van 5 jaar, 10 jaar en 20 jaar ruim 2-procentpunt gestegen.

Nu is er op de spaarmarkt ook wel enige beweging te zien bij spaardeposito's waarbij de rente voor langere tijd vaststaat. Zo is de hoogste rente voor een 5-jarig spaardeposito inmiddels gestegen naar 2,45 procent, terwijl deze rente begin dit jaar minder dan 1 procent was.

Maar wat betreft de variabele spaarrente houden opvallend veel partijen de spaarrente op 0 procent. Dit terwijl bijvoorbeeld de variabele hypotheekrente dit jaar wel is gestegen van gemiddeld ongeveer 1,5 procent naar ruim 2 procent.

Business Insider vroeg grootbanken ABN AMRO, ING, Rabobank, de Volksbank (waaronder onder meer de merken van SNS Bank, RegioBank en ASN Bank vallen) en Knab waarom zij nog steeds 0 procent rente bieden voor variabele spaarrentes. En we wilden natuurlijk weten of er zicht is op een verhoging van de variabele spaarrente.

Wat zeggen banken over de lage spaarrente?

Het meest uitgebreide antwoord kwam van Knab. De bank wijt het niet verhogen van de variabele spaarrente aan het feit dat de hypotheekportefeuille nog beperkt rendeert. "Het rendement (op de hypotheekportefeuille, red.) is momenteel nog steeds laag doordat de hypotheekportefeuille de afgelopen jaren is opgebouwd tijdens een periode van lage rentes. Nieuwe hypotheken kennen wel een hogere rente, maar het volume is lager dan voorheen."

Verder geeft Knab aan dat bij het bepalen van de variabele spaarrente veel factoren een rol spelen, zoals het rendement dat de bank maakt op beleggingen en kosten. Hierbij komt ook het rentebeleid van de ECB om de hoek kijken. "Doordat de ECB de rente heeft verhoogd, maken wij geen verlies meer op spaargeld dat we bij DNB hebben gestald (tegen de ECB-rente) en kunnen we de kosten van bankieren (deels) dekken." Over de timing van een eventuele verhoging van de variabele spaarrente kan Knab nog niets zeggen.

Een woordvoerder van De Volksbank (waaronder dus SNS Bank, Regiobank en ASN Bank vallen) geeft eveneens aan dat er meerdere factoren zijn die een rol spelen bij het beleid voor de variabele spaarrentes. Ook De Volksbank kan niets zeggen over wijzigingen van de variabele spaarrente.

Rabobank kan evenmin aangeven waarom de variabele spaarrente zich nog rond de 0 procent bevindt. "We houden de ontwikkelingen in de markt in de gaten. We zijn blij dat we deze zomer de negatieve rente hebben kunnen afschaffen. De negatieve rente is ongewenst voor onze klanten en de economie", aldus een woordvoerder.

ING stelt dat er een beleid is om geen inhoudelijke uitspraken over het rentebeleid te doen."De rentes voor zowel sparen als lenen zijn afhankelijk van veel factoren, waaronder de renteniveaus op internationale geld- en kapitaalmarkten, de balanspositie van de bank in een land, de kosten die we maken en de productspecificaties en concurrentieverhoudingen op verschillende nationale markten", geeft een woordvoerder aan.

Ook de woordvoerder van ABN AMRO geeft aan niets te mogen over zeggen over het toekomstige rentebeleid of toekomstige ontwikkelingen. "In zijn algemeenheid geldt dat rentetarieven worden  bepaald door vele factoren;  de belangrijkste zijn: hoeveel er gespaard wordt, hoe groot de vraag is naar leningen, concurrentie tussen banken en de rente op de geld- en kapitaalmarkt."

Banken houden zich per saldo dus sterk op de vlakte over de overwegingen om variabele spaarrentes in de buurt van de nul procent te houden. Op 27 oktober komt het bestuur van de ECB weer bijeen en er zijn veel indicaties dat de rente van de centrale bank dan verder omhoog gaat. De vraag is of banken die de variabele spaarrente nu nog op nul procent houden, dan wel in beweging zullen komen.

Lees meer over sparen: